ΝΑΠΟΛΗ

Νάπολη

Η Νάπολη (ιταλικά: Napoli, αρχαία ελληνικά: Νεάπολις) είναι πόλη και σημαντικό λιμάνι της Νότιας Ιταλίας, πρωτεύουσα της περιφέρειας της Καμπανίας και της ομώνυμης επαρχίας. Είναι η τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Ιταλίας μετά τη Ρώμη και το Μιλάνο. Το 2012 περίπου 960.000 κάτοικοι ζούσαν μέσα στα διοικητικά όρια του ομώνυμου δήμου. Το συνολικό πολεοδομικό συγκρότημα, με έκταση 1023 τ.χ., έχει πληθυσμό 3,7 εκατομμύρια και είναι η 9η πολυπληθέστερη αστική περιοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή της Νάπολης ζουν μεταξύ 4,1 και 4,9 εκατομμύρια άνθρωποι.

Η Νάπολη είναι μια από τις αρχαιότερες συνεχώς κατοικημένες πόλεις στον κόσμο, από την Εποχή του Ορείχαλκου. Τη 2η χιλιετία π.Χ. στη θέση της ιδρύθηκαν Ελληνικοί οικισμοί, με μια μεγαλύτερη ηπειρωτική αποικία - γνωστή αρχικά ως Παρθενόπη - να αναπτύσσεται γύρω στον ένατο αιώνα π.Χ., στο τέλος της Γεωμετρικής Εποχής. H πόλη επανιδρύθηκε ως Νεάπολις τον 6ο αιώνα π.Χ. και έγινε το κέντρο της Μεγάλης Ελλάδας, παίζοντας βασικό ρόλο στην ενσωμάτωση του Ελληνικού πολιτισμού στη Ρωμαϊκή κοινωνία και γινόμενη στη συνέχεια πολιτιστικό κέντρο της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας. Η Νάπολη διατήρησε την επιρροή της μετά την πτώση της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και μεταξύ 1282 και 1816 ήταν πρωτεύουσα ενός βασιλείου που έφερε το όνομά της -Βασίλειο της Νάπολης. Τότε, σε ένωση με τη Σικελία, έγινε πρωτεύουσα των Δύο Σικελιών, μέχρι την ενοποίηση της Ιταλίας το 1861. Κατά τον Πόλεμο της Νάπολης το 1815 η πόλη προώθησε έντονα την Ιταλική ενοποίηση. Η Νάπολη υπήρξε η πιο βομβαρδισμένη πόλη κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το μεγαλύτερο μέρος του σύγχρονου τομέα της πόλης κατασκευάσθηκε υπό τη φασιστική κυβέρνηση του Μπενίτο Μουσολίνι και κατά την περίοδο της ανοικοδόμησης μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τις τελευταίες δεκαετίες η Νάπολη έχει κατασκευάσει ένα μεγάλο επιχειρηματικό κέντρο, το Τσέντρο Ντιρετσιονάλε, και έχει αναπτύξει προηγμένες μεταφορικές υποδομές, όπως υψηλής ταχύτητας σιδηροδρομική σύνδεση με τη Ρώμη και το Σαλέρνο και εκτεταμένο υπόγειο δίκτυο μετρό, που σχεδιάζεται να καλύψει τελικά το μισό της περιοχής. Η πόλη έχει βιώσει σημαντική οικονομική ανάπτυξη τις τελευταίες δεκαετίες και τα επίπεδα ανεργίας στην πόλη και την ευρύτερη Καμπανία έχουν μειωθεί από το 1999. Εντούτοις η Νάπολη ακόμη χαρακτηρίζεται από πολιτική και οικονομική διαφθορά και ακμάζουσα μαύρη αγορά, ενώ τα ποσοστά ανεργίας παραμένουν υψηλά.

Το ιστορικό κέντρο της Νάπολης είναι το μεγαλύτερο στην Ευρώπη καλύπτοντας 17 τ.χ. και έχει καταγραφεί από την UNESCO ως Mνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Στην πορεία της μακράς ιστορίας της η Νάπολη υπήρξε πρωτεύουσα δουκάτων, βασιλείων και μιας Αυτοκρατορίας και αδιάλειπτα μεγάλο πολιτιστικό κέντρο με παγκόσμια σφαίρα επιρροής, ιδιαίτερα τις εποχές της Αναγέννησης και του Διαφωτισμού. Πολύ κοντά στη Νάπολη βρίσκονται πολλές πολιτιστικά και ιστορικά σημαντικές τοποθεσίες, όπως το Ανάκτορο της Καζέρτας και τα Ρωμαϊκά ερείπια της Πομπηίας και του Ερκουλάνουμ. Γαστρονομικά η πόλη είναι συνώνυμη με την πίτσα, που επινοήθηκε εδώ. Η Ναπολιτάνικη ακόμη μουσική έχει σπουδαία επιρροή, καθώς της αποδίδεται η εφεύρεση της ρομαντικής κιθάρας και του μαντολίνου και σημαντική συμβολή στην όπερα και τη λαϊκή μουσική. Δημοφιλείς χαρακτήρες και ιστορικές μορφές που συμβολίζουν την πόλη είναι ο Ιανουάριος, πολιούχος άγιος της Νάπολης, η κωμική μορφή Πουλτσινέλα και οι Σειρήνες από την Οδύσσεια.

Αρχικά η πόλη, αναπτυσσόταν παραλιακά: ο πρώτος πυρήνας της πόλης βρισκόταν στη νησίδα Μεγαρίδα, εκεί που σήμερα βρίσκεται το Καστέλ ντελ Όβο, όπου Έλληνες αποικιοκράτες έδωσαν το έναυσμα για την ανάπτυξη του εμπορίου ^[1], το οποίο ως σήμερα χαρακτηρίζει την πόλη. Η περιοχή χαρακτηρίζεται από πολυάριθμους λόφους, πολλοί εκ των οποίων ξεπερνούν τα 150μ. με τον ψηλότερο να φτάνει τα 452μ. (Λόφος των Καμαλντόλι), όπου αναπτύχθηκαν πολλοί ιστορικοί οικισμοί. Επίσης, στον κόλπο της Νάπολης υπάρχουν πολλά νησιά και σκόπελοι.

Η περιοχή έχει ιδιαίτερα σημαντικό γεωλογικό ενδιαφέρον κυρίως λόγω του ενεργού ηφαιστείου του Βεζούβιου, το οποίο έχει, εξάλλου, προσδώσει και ξεχωριστά φυσικά χαρακτηριστικά, και των Φλεγραίων Πεδίων, μίας ηφαιστειακής καλντέρας ανατολικά της Νάπολη, η οποία σχηματίζει το κόλπο του Ποτσουόλι.

 

Προϊστορική περίοδος

Η ιστορία της Νάπολης ξεκινά ήδη από την προϊστορική περίοδο, και ειδικότερα στην 3η χιλιετία π.Χ. (χαλκολιθική περίοδος), στην οποία ανάγονται ορισμένοι τάφοι που έχουν ανακαλυφθεί.

 

Αρχαία χρόνια

Η πόλη ιδρύθηκε πιθανότατα από κατοίκους της Κύμης, αποικίας της ομώνυμης πόλης της Εύβοιας, γύρω στον 9ο και 8ο αι. π.Χ., με το όνομα Παρθενόπη. Η αποικία αυτή ονομάστηκε Παλαιόπολις, όταν, κατά τον 5ο αι. π.Χ., ιδρύθηκε σε μια κοντινή περιοχή η σημερινή Νάπολη (Νεάπολις=Νέα πόλις). Το 326 π.Χ. η πόλη κατακτάται από τους Ρωμαίους, διατηρώντας, ωστόσο, τα ελληνικά στοιχεία του πολιτισμού της και τη γλώσσα της. Κατά τους επόμενους αιώνες, η Νάπολη υπήρξε καταφύγιο πολλών Ρωμαίων αυτοκρατόρων σε διαστήματα εξορίας τους. Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Αύγουστος θέσπισε στη Νάπολη τους Ιταλικούς Ολυμπιακούς Αγώνες, κατ'αντιστοιχία με τους ελληνικούς Ολυμπιακούς Αγώνες, θεωρώντας τη Νάπολη "ως την πιο ελληνική πόλη της Ιταλίας".

 

Μεσαίωνας

Το 536, κατακτήθηκε από τους Βυζαντινούς, ενώ στη συνέχεια πολιορκήθηκε και από τους Λογγοβάρδους και τους Σαρακηνούς πειρατές, ενώ στο μεσοδιάστημα ανακηρύχθηκε αυτόνομο Δουκάτο από τους ευγενείς της πόλης. Γύρω στα 990, με απόφαση του Λέοντα Γ' Ίσαυρου και εξαιτίας της Εικονομαχίας, η πόλη υπάχθηκε στο Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης, μετά από ένα διάστημα πνευματικής υπαγωγής της επισκοπής της Κάπουα (στην οποία ανήκε η Νάπολη) στον Πάπα. Το 1137 η πόλη κατελήφθη από τους Νορμανδούς, οπότε και αποτέλεσε μέρος του νεοσύστατου Βασιλείου της Σικελίας, με πρωτεύουσα το Παλέρμο. Μετά την επικράτηση των Σουέβων, οι Ανγιοβίνοι όρισαν τη Νάπολη πρωτεύουσά τους, καθιστώντας την από μια ακόμα ναυτική πόλη της Τυρρηνικής θάλασσας (Αμάλφι, Σορέντο) σε μια από τις ισχυρότερες πόλεις της ιταλικής χερσονήσου.

 

Σύγχρονα χρόνια

Το 1442, η πόλη πέφτει στα χέρια του Βασιλείου της Αραγωνίας, γνωρίζοντας μεγάλη σταθερότητα και ανάπτυξη, ιδιαίτερα κατά τη βασιλεία του Αλφόνσου Ε΄ της Αραγωνίας. Το 1501, εν μέσω πολλών πολέμων στην Ιταλία, το Βασίλειο της Νάπολης κατακτήθηκε από τους Ισπανούς της Μαδρίτης, στους οποίους και ανήκε για περισσότερους από δύο αιώνες. Τον 17ο αί., ύστερα από μια εξέγερση υποκινούμενη από τον Μασανιέλο, στην πόλη εγκαθιδρύθηκε η δημοκρατία. Το 1707 κατακτήθηκε από τους Αυστριακούς και το 1734 από τον Κάρολο Γ' της Ισπανίας, ιδρύοντας το βασίλειο της Νεάπολης και της Σικελίας. Υπό τη βασιλεία των Βουρβόνων η πόλη εξελίχθηκε σε μια από τις σημαντικότερες πόλεις ολόκληρης της Ευρώπης μαζί με το Παρίσι και το Λονδίνο. Μετά τη Γαλλική Επανάσταση και τους Ναπολεόντειους πολέμους, στη Νάπολη εγκαθιδρύθηκε η Παρθενόπεια Δημοκρατία από τους Ιακωβίνους και να ακολουθήσει στη συνέχεια η παλινόρθωση των Βουρβόνων. Το 1806 κατακτήθηκε και πάλι από τους Γάλλους υπό τον Ναπολέοντα Α΄ Βοναπάρτη. Το 1815 μετά την ήττα του Ναπολέοντα και με απόφαση του Συνεδρίου της Βιέννης η πόλη επανήλθε στους Βουρβόνους.

Το 1860 το Βασίλειο των δύο Σικελιών κατακτήθηκε από τον Τζουζέπε Γκαριμπάλντι και προσαρτήθηκε στο Βασίλειο της Ιταλίας υπό τον Κάμιλλο Μπέντσο ντε Καβούρ.

 

Μεταπολεμική περίοδος

Κατά τον Β‘ Παγκόσμιο Πόλεμο, η πόλη γνώρισε μια εφήμερη ανεξαρτησία τεσσάρων ημερών από τους Γερμανούς μετά την επανάσταση της 8ης Σεπτεμβρίου 1943.

Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, γνώρισε μεγάλη οικιστική ανάπτυξη πέρα από τον χώρο του ιστορικού της κέντρου. Στις 23 Νοεμβρίου 1980, η πόλη συγκλονίστηκε από ένα σεισμό που προκάλεσε σοβαρές ζημιές αλλά και αξιόλογες μεταβολές κατά την ανοικοδόμησή της: οπότε και άρχισε να αναπτύσσεται προς τα νότια και ανατολικά τμήματα ως τους πρόποδες του Βεζούβιου και βόρεια προς την Καζέρτα, παράλληλα προς τη θάλασσα. Από το 1994, οπότε και η Νάπολη φιλοξένησε τη σύνοδο των G-8 είχε ήδη εισέλθει σε μια περίοδο βαθιάς ανοικοδόμησης που άλλαζε ριζικά το προφίλ της.

ΤΙ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΣΤΗ ΝΑΠΟΛΗ

Piazza del Plebiscito
Είναι το κέντρο της μοντέρνας Νάπολης, όπου δεσπόζουν η εκκλησία San Francesco di Paola και το Palazzo Reale με τα βασιλικά διαμερίσματα και το roof garden με την υπέροχη θέα στο λιμάνι.

Spaccanapoli
Η περιοχή έχει μια σειρά από στενά γραφικά δρομάκια αλλά και την πολυσύχναστη Via San Biaggio, η οποία διασχίζει την πόλη και αποτελεί καρδιά του ιστορικού της κέντρου, ενώ διαθέτει ενδιαφέροντα αξιοθέατα, κτίρια και καταστήματα.

Duomo
Ο γοτθικού ρυθμού καθεδρικός ναός είναι αφιερωμένος στον πολιούχο San Gennaro. Στη μία πλευρά του βρίσκεται η πιο παλιά εκκλησία της πόλης, η Basilica Santa Restituta, η οποία χρονολογείται από τον 4ο μ.Χ. αιώνα. Λέγεται, μάλιστα, ότι οι κολόνες της προέρχονται από τον Ναό του Απόλλωνα, ενώ υπάρχουν εξαιρετικά fresca στο θόλο και αρχαιολογικά ευρήματα από την Αρχαία Ελλάδα μέχρι τον Μεσαίωνα.

Museo di Capodimonte
Το ανάκτορο του Καρόλου ΙΙΙ έγινε από νωρίς μουσείο, διότι ο βασιλιάς κατείχε πολλά έργα τέχνης και χρειαζόταν ένα χώρο για να τα τοποθετήσει. Αποτελεί το κύριο σημείο έκθεσης και προβολής της ναπολιτάνικης ζωγραφικής και διακοσμητικής τέχνης, με πολλά σημαντικά έργα ζωγραφικής μεταξύ 15ου και 17ου αιώνα και κάποια σημαντικά ρωμαϊκά γλυπτά. Αξιοσημείωτη είναι και η συλλογή Φαρνέζε (http://museodicapodimonte.campaniabeniculturali.it) 

Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Νάπολης
Ήταν βάση του βασιλικού ιππικού στα τέλη του 16ου αιώνα, φιλοξένησε το Πανεπιστήμιο της Νάπολης, αφού πρώτα ανακαινίστηκε εκ βάθρων, στις αρχές του 17ου αιώνα και σήμερα στεγάζει μία από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές συλλογές παγκοσμίως – συμπεριλαμβανομένων και των θησαυρών από την Πομπηία (http://museoarcheologiconazionale.campaniabeniculturali.it).

Teatro San Carlo
Γνωστό για την τέλεια ακουστική του, είναι το καλύτερο μέρος στη Νότια Ιταλία για να ακούσετε όπερα. Άνοιξε για πρώτη φορά τις πύλες του το 1737 και ανακαινίστηκε το 1816, ύστερα από μια πυρκαγιά.

Παυσίλυπο
Έτσι ονόμασαν οι Αρχαίοι Έλληνες τη χερσόνησο που χωρίζει τη Νάπολη από το Πουτσουόλι, διότι θεωρούσαν ότι η ομορφιά του τοπίου και η μαγευτική θέα προς τη Νάπολη έπαυαν τη λύπη. Μπορείτε να προσεγγίσετε το Posillipo, όπως το λένε οι Ιταλοί, είτε με πλοίο (πιο εύκολα και γρήγορα) είτε με αυτοκίνητο ή λεωφορείο της γραμμής.

Mergellina
Στους πρόποδες του λόφου Posillipo, ποιητές και λογοτέχνες εκθείαζαν αυτήν την πανέμορφη συνοικία ψαράδων.

Κατακόμβες
Πρόκειται για τις παλιότερες και πιο φημισμένες ιταλικές κατακόμβες, οι οποίες χρονολογούνται από το 2ο μ.Χ. αιώνα. Στους τοίχους τους θα θαυμάσετε υπέροχες παλαιοχριστιανικές τοιχογραφίες. Βέβαια, δεν συνιστώνται αν είστε κλειστοφοβικοί! (www.catacombedinapoli.it) 

Castel dell’Ovo
Είναι το παλιότερο κάστρο της Νάπολης και χρονολογείται από το 12ο αιώνα. Βρίσκεται στο –πρώην νησί και νυν χερσόνησο– Megaride και χωρίζει την ακτή μπροστά στο λιμάνι από εκείνη μπροστά στη Riviera di Chiaia, τη λεωφόρο με την καλύτερη θέα (ιδίως το ηλιοβασίλεμα) στον Βεζούβιο.

Castel Sant’Elmo
Χρονολογείται από το 1275 και βρίσκεται πολύ κοντά στη μονή San Martino. Στο ψηλότερο σημείο της πόλης, αξίζει να το επισκεφθείτε (όπως και τη συνοικία Vomero στον ομώνυμο λόφο) για να απολαύσετε την εκπληκτική θέα μέχρι τον Βεζούβιο. Θα σας μεταφέρει εκεί τελεφερίκ από το κέντρο της πόλης.

Certosa di San Martino
Χρονολογείται από το 1325, οπότε αποτελούσε κατοικία των καρθουσιανών μοναχών, ενώ το 16ο-18ο αιώνα εργάζονταν εδώ μερικοί από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες της εποχής. Σήμερα παρουσιάζονται εδώ έργα τέχνης από την Ισπανική περίοδο και την περίοδο της Δυναστείας των Βουρβόνων καθώς κι εκθέματα που συνδέονται με την τέχνη και την ιστορία της πόλης (http://museosanmartino.campaniabeniculturali.it).

Castel Nuovo
Φιλοξενείται εδώ από τα ’90s το Δημοτικό Μουσείο με μικρή, αλλά αξιόλογη συλλογή έργων τέχνης.

Santa Chiara

Χρονολογείται από το 1310 αυτή η εκκλησία/μονή, το 1943 καταστράφηκε από μια πυρκαγιά και δόθηκε κατά τη διαδικασία αποκατάστασης των ζημιών πολύ μεγάλη σημασία στην πιστή απόδοση των παλιών λεπτομερειών. Ο όμορφος περίβολός της αποτελεί meeting point των ντόπιων.

 

Πόρτα Καπουάνα

Η Πόρτα Καπουάνα, παρά το όνομά της, δεν είναι η αρχαία έξοδος προς το ΄΄ decumanus maximus ΄΄, τον κύριο δρόμο, που κάποτε οδηγούσε από τη Ρωμαϊκή Νάπολη στην Καπύη. Όταν η πόλη επεκτάθηκε προς τα δυτικά το 15ο αιώνα ως τμήμα της κατασκευής των νέων Αραγονέζικων τειχών της πόλης, η αρχική πύλη, που ήταν πλησιέστερα στο ομώνυμο κάστρο, Καστέλ Καπουάνο, ξαναχτίστηκε και μετατοπίστηκε το 1484. Κατόπιν, όταν τα τείχη κατεδαφίστηκαν, η πύλη έμεινε να στέκεται ελεύθερη, έχοντας τον αέρα μιας θριαμβικής αψίδας. Τα θαυμάσια γλυπτά στις επενδύσεις του 1484 αποτελούνται από κλασικής έμπνευσης τρόπαια, ιπτάμενες Νίκες και άλλες θριαμβικές εικονογραφήσεις.

Υπόγεια Νάπολη (Napoli sotterranea), Είσοδος από την πλατεία San Gaetano 68, ☎ +39 081 296944. Ερείπια της αρχαίας ελληνικής πόλης κρυμμένα στα υπόγεια της κεντρικής πλατείας του ιστορικού κέντρου. 

Άγαλμα της θεότητας του Νείλου.  

Βοτανικός Κήπος (Orto botanico di Napoli), Via Foria 223, ☎ +39 081 253 3937. Μέρος του «Πανεπιστημίου - Φρειδερίκος Β΄» αποτελεί και ο Βοτανικός Κήπος της Νάπολης, που δημιουργήθηκε από τον Ιωσήφ Βοναπάρτη το 1807 (ο οποίος χρησιμοποίησε σχέδια του Φερδινάνδου Α') και υλοποιήθηκε από τους αρχιτέκτονες Ντε Φάτσιο και Παολέττι (De Fazio e Paoletti). Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου περιέπεσε σε αποδιοργάνωση αλλά κατά τις δεκαετίες του 1970 και 1980 εμπλουτίστηκε και πάλι. Στα 15 εκτάρια του Κήπου υπάρχουν περίπου 25.000 δείγματα χλωρίδας που καλύπτουν σχεδόν 10.000 είδη φυτών[12], που εκτίθενται είτε σε ανοικτό περιβάλλον είτε σε θερμοκήπια. 

 ΑΤΟΜΙΚΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΝΑΠΟΛΗ

Οι πρώτες πληροφορίες φίλων για τη Νάπολη ήταν ανησυχητικές και θύμιζαν τηλεοπτικά δελτία των οκτώ: η πόλη είναι γεμάτη συμμορίες από πιτσιρίκια, ή και μεγαλύτερους, που όταν δουν τουρίστα δεν του αφήνουν τίποτα (λεφτά, τσάντες, φωτογραφικές μηχανές και οτιδήποτε άλλο τους γυαλίσει). Ευτυχώς πρόκειται για έναν ακόμη αστικό μύθο – οι Ναπολιτάνοι είναι πάρα πολλοί (η πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή της Ιταλίας), αλλά εντυπωσιακά φιλικοί με τους ξένους. Κατά τα άλλα, η πόλη χαρακτηρίζεται από τις διαδοχικές περιόδους (από την αρχαία ελληνική Νεάπολη στη ρωμαϊκή, τη μεσαιωνική, τη σύγχρονη) και περιλαμβάνεται στον Κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.

Μια παραλιακή διαδρομή από τη Riviera di Chiaia προς το νέο κάστρο (Castel Nuovo) περιλαμβάνει σημαντικά ναπολιτάνικα μνημεία, όπως το βασιλικό Παλάτι (Palazzo Reale), το παλιό Κάστρο με το περίεργο όνομα (Castel del Ovo - Κάστρο του Αυγού), την Piazza del Plebiscito με την κυκλική νεοκλασική Βασιλική του Αγίου Φραγκίσκου. Απαραίτητο το πέρασμα από το Θέατρο San Carlo, το παλιότερο λυρικό θέατρο της Ευρώπης, από το 1737 (ρωτήστε για τις ώρες των ξεναγήσεων στο κτίριο με την εντυπωσιακή αίθουσα και τα εξαώροφα θεωρεία).

Ανηφορίζοντας προς την περιοχή του Αρχαιολογικού Μουσείου, διασχίζουμε το ιστορικό κέντρο με τους πολύ στενούς δρόμους (μη διανοηθείτε να κυκλοφορήσετε με αυτοκίνητο, εκτός εάν έχετε Smart). Το εντυπωσιακό κόκκινο στα κτίρια –αναφορά στο κυρίαρχο χρώμα της γειτονικής Πομπηίας– μπλέκεται με τις απλωμένες μπουγάδες και νομίζεις ότι είναι έργα κάποιων ανώνυμων καλλιτεχνών της arte povera. Μια στάση στην πλατεία Μπελίνι – με τα καταπληκτικά νεανικά καφέ και μπαρ, με υπολείμματα από αρχαία ελληνικά τείχη και κυρίως με ζωντανό αλλά ήρεμο κόσμο. Εκεί κοντά είναι και οι προσβάσεις στα υπόγεια λείψανα της ελληνορωμαϊκής πόλης, με βασική είσοδο από το περιστύλιο της εκκλησίας San Lorenzo Maggiore, αλλά το δυνατό σημείο είναι η είσοδος στο ρωμαϊκό θέατρο από μια καταπακτή κάτω από το συρόμενο κρεβάτι ενός σπιτιού.

Στο Αρχαιολογικό Μουσείο κυριαρχούν τα γλυπτά, τα ψηφιδωτά και οι τοιχογραφίες από την Πομπηία και άλλες πόλεις που καταστράφηκαν από την έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ. Εκπληκτικά έργα με αρχιτεκτονικά και σκηνογραφικά σχέδια, με μυθολογικά θέματα και με χρωματολόγιο μοναδικό στην παγκόσμια ζωγραφική. Σε απομονωμένο χώρο του μουσείου τα ερωτικά έργα από την Πομπηία προκαλούν συνωστισμό και εντυπωσιάζουν για την τολμηρότητα, αλλά μερικά και για την καλπάζουσα φαντασία τους.

Στη συνέχεια, και μετά από δέκα λεπτά περπάτημα, θα βρεθείτε οπωσδήποτε στο νέο μουσείο σύγχρονης τέχνης, το Madre, όπου μια ιδιοφυής αρχιτεκτονική παρέμβαση του διάσημου Πορτογάλου Alvaro Siza μετέτρεψε ένα παλιό Palazzo σε μνημείο μοντερνισμού. Μια συλλογή-έκπληξη με Γιάννη Κουνέλη, Mario Merz, Dan Flavin, το πρώτο έργο του Richard Long και το συγκλονιστικό έργο «Σκοτεινός αδελφός» του Anish Kapoor. Εάν μετά από όλα αυτά αντέχετε ακόμη κι έχετε επιθυμήσει λίγο Ελ Γκρέκο, μπορείτε να ανηφορίσετε  στο λόφο του Capodimonte. Στην ομώνυμη πινακοθήκη υπάρχουν μερικά αριστουργήματα του Caravaggio, του Brueghel, του Ticiano, του Mantegna, δύο έργα του Ελ Γκρέκο από την ιταλική περίοδο και αρκετά ακόμη.